W dawnych czasach funkcjonowały w społeczeństwie różne grupy, a jedną z nich było rycerstwo. Przynależenie do tego stanu łączyło się z stosowaniem się do zasad konkretnego kodeksu moralnego, zwanego jako etos rycerski. Był to zestaw zasad i wartości, które musiały być przestrzegane przez każdego rycerza. Pojawił się on w średniowieczu i funkcjonował zarówno w czasach pokoju, jak i wojny. Był to wzór zachowania idealnego rycerza, do którego każdy przynależący do tego stanu powinien za wszelką cenę dążyć. Wiele opowieści o etosie rycerskim i o przykładach osób które go przestrzegały – lub nie – zachowało się do dziś w literaturze. Przykładem mogą być takie dzieła jak „Pieśń o Rolandzie”, „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza czy „Tristan i Izolda”.
„Pieśń o Rolandzie” to anonimowy francuski epos przedstawiający losy tytułowego rycerza, Rolanda, który służył u króla Franków, Karola Wielkiego. Był też jego siostrzeńcem. U jego boku walczył przeciwko Saracenom na terenach Hiszpanii. Losy Rolanda miały inspirować innych do dobrego życia i umierania. Roland był bowiem rycerzem, który stosował się w każdej chwili swojego życia do etosu rycerskiego. Był oddany swojemu królowi oraz religii chrześcijańskiej. Roland zawsze był odważny i stawał do walki, nawet kiedy nie miał szans wygrać, co pokazuje „Pieśń o Rolandzie”. Został on bowiem zaatakowany przez Saracenów z zaskoczenia, gdy wycofywał się wraz z wojskami. Roland był honorowy i mężny, dlatego nie wezwał posiłków i Karola Wielkiego, nawet jeśli oznaczało to jego śmierć. Zamiast tego stanął do walki z poganami, do czego zobowiązywała go jego religia i kodeks rycerski. Gdy umierał, wszedł na wzgórze, by lepiej widzieć Francję, swoją ojczyznę i by być bliżej nieba. Umiera na polu bitwy, co jest największym zaszczytem dla rycerza. Walczył dzielnie za ojczyznę i wiarę do ostatniej chwili, dlatego aniołowie zabierają jego duszę prosto do nieba. Roland jest przykładem idealnego rycerza, który dobrze żył i dobrze umierał. Jego losy mogą być wzorem dla innych.
Przykładem rycerza, który nie stosował się do etosu w imię wyższych wartości, jest Konrad Wallenrod z dzieła Adama Mickiewicza. Wallenrod był Litwinem uprowadzonym przez Krzyżaków i wychowanym przez nich. Dzięki temu uzyskał tytuł Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Był jednak w głębi duszy Litwinem i pamiętał o swojej plądrowanej przez zakon ojczyźnie. Dlatego też zdradził swoje wojska w trakcie ostatecznej bitwy z Litwinami, co umożliwiło im zwycięstwo nad Krzyżakami.
