Epoki się zmieniają, a wraz z nimi modne wartości czy ideały. Nie dzieje się to jednak z dnia na dzień i całe społeczeństwo nie zmienia nagle swojego sposobu postrzegania świata. Między poszczególnymi epokami występują tak zwane czasy przejściowe, a ludzie w nich żyjący często łączą ze sobą w swoim zachowaniu cechy różnych, czasami nawet odmiennych światopoglądów. Można to zaobserwować w dziełach literackich. Bohaterem czasów przejściowych jest główny bohater powieści Bolesława Prusa pod tytułem „Lalka”, czyli Stanisław Wokulski. Wychował się on w czasach romantyzmu, jednak okres jego dorosłości przypadł na okres pozytywizmu. Wokulski jest więc rozdarty między tymi dwoma światami.
Dorastając, Wokulski obserwował, jak romantyzm kształtuje świat wokół niego. Epoka ta wpłynęła bowiem między innymi na to, jak społeczeństwo polskie postrzegało kwestię odzyskania niepodległości. Z romantyzmu także Wokulski czerpał swój idealizm oraz wzorzec miłości romantycznej, czyli takiej, w której kocha się niemal do szaleństwa i na przekór wszelkim przeciwnościom. Z drugiej strony Wokulski obserwował także rodzące się ideały pozytywizmu i wiele z nich przyswoił sobie i z powodzeniem wcielił w życie.
Romantyzm Wokulskiego objawiał się więc przede wszystkim szaloną miłością do Izabeli Łęckiej, która nie miała szansy powodzenia. Stanisław jednak czytał dzieła Mickiewicza, z których mógł zaczerpnąć taki obraz uczucia. Dodatkowo swoją młodość spędził na zesłaniu na Sybir, pod wpływem romantycznych ideałów wziął on bowiem udział w powstaniu styczniowym, które było kolejnym nieudanym zrywem zbrojnym. Romantyczne ideały podsycała w Wokulskim znajomość ze starym subiektem, Ignacym Rzeckim. Był on określany mianem ostatniego romantyka, uwielbiał Napoleona i wierzył w dawne prawdy, dorastał bowiem w czasach, gdy romantyzm kwitł.
Jednak także pozytywizm miał wpływ na Wokulskiego. Był on gorącym zwolennikiem nauki i zmian, do których mogła ona doprowadzić społeczeństwo. Swoimi działaniami realizował takie ideały jaka praca organiczna i praca u podstaw – pomagał bowiem ludziom z uboższych grup społecznych, na przykład dając pracę Węgiełkowi. Wokulski nie poważał też ścisłego przestrzegania podziału klasowego i obyczajowości, która panowała wśród arystokracji. Przyjaźnił się także z przedstawicielami mniejszości żydowskiej i zarabiał na handlu zagranicznym. Po latach swój udział w powstaniu styczniowym uznał za błąd młodości i skupiał się raczej na nauce i ciężkiej pracy niż na romantycznych zrywach. Wciąż jednak pozostawał idealistą, co wyróżniało go na tle reszty społeczeństwa.
Wokulski jest więc doskonałym przykładem człowieka epoki przejściowej, w którym spotykają się ideały romantyzmu oraz pozytywizmu. Czasami wykluczają się one nawzajem, a sam Wokulski jest człowiekiem pełnym sprzeczności, który czuje, że nigdzie nie pasuje i nie ma dla niego miejsca. Z powodu bycia człowiekiem czasów przejściowych ma trudności z odnalezieniem się wśród innych – według szlachty jest kupcem, a według kupców jest przedstawicielem szlachty, który do nich nie pasuje. Ma on również problemy ze znalezieniem miłości swojego życia. Wokulski jest postacią rozdartą wewnętrznie, złożoną i skomplikowaną. Jego sytuację symbolizuje otwarte zakończenie powieści Prusa.