Wyjaśnij pojęcie Weltschmerz i wykaż jego związek z kreacją bohatera w Kordianie

Autor: Marta Grandke

W epoce romantyzmu powstało wiele wybitnych dzieł w polskiej literaturze. Jednym z nich był dramat „Kordian” autorstwa Juliusza Słowackiego. Poeta poruszył w nim wiele kwestii związanych z tematyką narodową, próbował także zdiagnozować problemy trapiące zniewolone społeczeństwo pod zaborami i oraz rozważał także powody upadku powstania listopadowego. Oprócz tego w dramacie można spotkać wiele elementów właściwych epoce romantyzmu i bardzo wówczas popularnych. jednym z nich jest zjawisko znane jako Weltschmerz.

Weltschmerz jest pojęciem pochodzącym z języka niemieckiego i w tłumaczeniu na polski oznacza ból istnienia. Składa się na niego między innymi głębokie poczucie pustki, brak celu w życiu, ogromna wrażliwość na emocje i wydarzenia, jakie spotykają bohatera. Weltchmerzowi towarzyszy więc smutek, apatia, depresja oraz melancholia. Osoba cierpiąca z jego powodu zastanawia się też nad przytłaczającą ją niedoskonałością świata. Jego ból zderza się także z niemożnością działania. Taki człowiek nie zabiera się do czynu i nie próbuje aktywnie zmieniać dobijającej go rzeczywistości. Zamiast tego biernie poddaje się cierpieniu i wiele rozmyśla na jego temat. Bohater odczuwa dysonans między swoimi wyobrażeniami o świecie, a jego faktycznym kształtem. Obecnie taki stan można by nazwać epizodami depresyjnymi. Pojęcie Weltschmerzu zostało spopularyzowane dzięki powieści Johanna Wolfganga Goethego pod tytułem „Cierpienia młodego Wertera”. Doświadczał go bowiem właśnie główny bohater powieści, tytułowy Werter, który cierpiał z powodu nieszczęśliwej miłości. Był bardzo wrażliwy i przytłaczał go świat. Werter ostatecznie nie wytrzymał bólu istnienia i złamanego serca – popełnił samobójstwo.

Popularność powieści Goethego wpłynęła także na innych twórców romantycznych, tworzących postaci doświadczające Weltschmerzu. Jedną z nich był właśnie Kordian z dramatu Juliusza Słowackiego. Jest on młodym, piętnastoletnim chłopakiem, który cierpi z powodu samobójczej śmierci swojego przyjaciela oraz nieszczęśliwej miłości do starszej od siebie Laury. Kordian czuje, że przeznaczony jest do rzeczy wielkich i że odznacza go wyjątkowość, ale nie ma pojęcia, jak miałby zabrać się do działania. Nie widzi także sensu w swoim życiu, odczuwa pustkę i nieustannie snuje refleksje na temat celu ludzkiej egzystencji. Nie potrafi go jednak odnaleźć. Po odrzuceniu jego zalotów przez Laurę Kordian próbuje popełnić samobójstwo. Poza tym przypadkiem jest raczej bierny, niezdolny do działania, a czas spędza, siedząc przed dworkiem szlacheckim i snując nieustanne rozmyślania na temat doświadczanego przez niego bólu istnienia.

Jak widać, w kreacji Kordiana Słowacki sięgnął po tradycji znanych z powieści Goethego. Tym samym jego bohater doświadcza tego, czym jest Weltschmerz oraz jego typowych objawów.

Dodaj komentarz