Jan Andrzej Morsztyn to jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej poezji barokowej. Wyróżniała się ona niezwykłym bogactwem środków stylistycznych, między innymi rozbudowanymi metaforami, porównaniami, czy gradacją, które miały na celu podkreślenie błyskotliwości i talentu poety. Zwykle pisano o tematyce miłosnej i towarzyskiej.
Jan Andrzej Morsztyn był nie tylko poetą, ale również politykiem, sekretarzem królewskim i pradziadem króla Stanisława II Augusta. Poezja Morsztyna jest typowa dla dworskiego baroku, który charakteryzował się pisaniem dla rozrywki i bogactwem środków stylistycznych. W utworach autora niejednokrotnie zauważymy elementy nurtu marinistycznego, który dążył do ułożenia kompozycji tekstu, opartej na wyszukanym pomyśle i w taki sposób, aby zakończenie było szokujące dla odbiorcy.
Jednym z najsłynniejszych dzieł romantycznego poety, Juliusza Słowackiego, jest dramat „Balladyna”. Jego główną bohaterką jest tytułowa postać, żyjąca w ubogiej chacie z matką-wdową oraz swoją siostrą, Aliną. Życie Balladyny odmienia przybycie możnego rycerza, czyli Kirkora. Chce on pojąć za żonę jedną z sióstr. Obecnie Balladyna jest znana jako jedna z najbardziej znanych morderczyń w polskiej literaturze i porównuje się ją nawet do Lady Makbet ze sztuki Williama Szekspira.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska to polska poetka i dramatopisarka, która tworzyła w pierwszej połowie XX wieku. Dziś kojarzymy ją głównie z wprowadzania do swych utworów języka potocznego, zwanego też „językiem codzienności”. Była to jedna z charakterystycznych form grupy literackiej „Skamander”, z którą związana była autorka.
Gdy nie ma się wobec kogoś dobrych intencji, często mu się życzy, by żył w ciekawych czasach. Prawda jest jednak taka, że świat zawsze jest niestały i niespokojny, a społeczeństwo nieustannie mierzy się z różnego rodzaju wydarzeniami historycznymi, konfliktami czy katastrofami.
„Dyskobol” to jeden z wierszy Kazimierza Wierzyńskiego, wchodzący w skład tomiku „Laur Olimpijski” z 1927 roku. Utwory zawarte w zbiorze nawiązują do tematyki sportu i Igrzysk Olimpijskich, a także związanych z nimi odczuć i pasji. Zaledwie rok później Kazimierz Wierzyński tomikiem tym zwyciężył w konkursie literackim IX Letnich Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie.
Mendel Gdański to starszy Żyd mieszkający w Warszawie. Bohater prowadzi warsztat introligatorski i opiekuje się dziesięcioletni wnukiem Jakubem. Mendel jest znany i lubiany przez swoich sąsiadów. Pewnego dnia Jakub wraca do domu ze szkoły bez czapki. Chłopiec przyznaje się, że inni chłopcy drwili z jego pochodzenia. Mendel tłumaczy wnukowie, że bycie Żydem to coś, z czego może być dumny.
Maria Konopnicka to autorka noweli zatytułowanej „Mendel Gdański”, w której porusza ona problematykę antysemityzmu i pogromów. Akcja osadzona jest w Warszawie dziewiętnastego wieku. Konopnicka pokazuje w swoim dziele zaledwie kilkoro bohaterów, ale to wystarcza dla zarysowania tragicznego konfliktu społecznego między mieszkańcami miasta o różnym pochodzeniu.
Utwór Bolesława Prusa „Z legend dawnego Egiptu” to nowela, wydana pierwszego stycznia 1888 roku. Było to pierwsze dzieło autora, w którym posłużył się kostiumem historycznym.
„Lalka” autorstwa Bolesława Prusa to pozytywistyczna powieść, której akcja rozgrywa się przede wszystkim w Warszawie, która została opisana z kartograficzną wprost dokładnością. Nie jest ona jednak jedynym wielkim miastem, jakie pojawia się na kartach tego dzieła. Prus w pewnym momencie przeniósł wydarzenia do stolicy Francji, czyli Paryża. To właśnie tam wyjechał główny bohater, Stanisław Wokulski, próbując pozbierać się z powodu nieszczęśliwego uczucia do Izabeli Łęckiej.
„Lalka” to pozytywistyczna powieść autorstwa Bolesława Prusa. Opowiada ona o losach Stanisława Wokulskiego, nieszczęśliwie zakochanego w arystokratce, Izabeli Łęckiej. Większość wydarzeń ma miejsce w Warszawie okresu zaborów. Prus opisuje stolicę Polski z ogromną dokładnością, do tego stopnia, że do dziś można urządzać sobie po niej wycieczki śladami bohaterów znanych z „Lalki”.
Inspiracje mitologiczne to coś, po co chętnie sięgają artyści z różnych, późniejszych epok. Wykorzystywali oni dawne opowieści o potworach, herosach i bogach, by w ten sposób ukazać pewne uniwersalne dla ludzkości wartości. Zazwyczaj używano licznych nawiązań do mitologii greckiej czy rzymskiej, ale warto pamiętać, że także dawne i owiane legendami losy początków między innymi państwa polskiego można nazwać mitycznymi i po nie także sięgali niektórzy twórcy.