Eugeniusz – charakterystyka

Autor: Marta Grandke

W dramacie „Tango” opublikowanym po raz pierwszy w roku 1964 Sławomir Mrożek przedstawia losy skonfliktowanej rodziny. Dochodzi tam do odwróconego buntu przedstawiciela najmłodszego pokolenia – Artura – który pragnie przywrócenia dawnego porządku obalonego przez jego rodziców. Dołącza do niego w tym wujek Eugeniusz, brat babci Artura, czyli Eugenii. Jest on członkiem tej wielopokoleniowej, żyjącej wspólnie rodziny.

Charakterystyka Eugeniusza

Eugeniusz to człowiek starszy, wyróżniający się siwymi włosami, ciemnymi okularami w złotych oprawkach i starym, zniszczonym ubraniem, które z czasem pokryło się kurzem. Mrożek opisuje go jako człowieka noszącego krawat ze szpilką, brudną koszulę z wysokim kołnierzykiem, żakiet oraz szorty khaki. Do tego zakłada bardzo długie, szkockie skarpety w kratę i zniszczone lakierki. Jego strój jest więc nietypowy, zaniedbany i niechlujny. 

Ważną cechą Eugeniusza jest to, że nie lubi on Edka – przedstawiciela klasy niższej, który wdał się w romans z jego siostrzenicą, Eleonorą. Nie jest także zadowolony z tego, że jego rodzina żyje w całkowitym chaosie, bez przestrzegania jakichkolwiek tradycji czy obyczajów. Nie jest jednak w stanie sprzeciwić się siostrze czy Edkowi, dlatego między innymi grywa z nimi w karty, na czym przyłapuje go Artur. Eugeniusz nie buntuje się także przeciwko karze wymierzonej mu przez chłopaka. Zakłada na głowę klatkę dla ptaków i siedzi w ten sposób. Jest on więc uległy, nie potrafi wyrazić własnego zdania. Kara ta symbolizuje charakter Eugeniusza, który potrafi powtarzać jedynie cudze zdania, niczym wyuczona papuga. 

W czasie trwania wydarzeń dramatu Eugeniusz staje się sojusznikiem Artura w walce o przywrócenie w świecie ładu i porządku. Spiskuje więc razem z siostrzeńcem, planując, jak zmusić rodzinę do porzucenia jej beztroskiego stylu życia. Napotykają jednak opór, co wzbudza w Eugeniuszu niepewność. Nie potrafi on bowiem uwierzyć w swój sukces. Nie przejmuje inicjatywy i całkowicie polega na Arturze i jego decyzjach. Sam mężczyzna nie potrafi nikomu narzucić swojego zdania, jest uzależniony od innych i ich opinii.

Eugeniusz mimo swojej słabości potrafi namawiać Artura do okrutnych czynów, Chce między innymi, by chłopak pobił albo zepchnął Edka ze schodów i w ten sposób się go pozbył z ich domu. Eugeniusz kryje więc w sobie wiele okrucieństwa, jednak nie ma odwagi go ujawnić. Jest również hipokrytą – nie lubi Edka i krytykuje go, ale kiedy zdaje sobie sprawę z tego, że słyszy go Eugenia, zaczyna wychwalać intruza. Jest on więc osobą dwulicową i konformistą. Zachowuje się tak, ponieważ obawia się gniewu innych.

Eugeniusza można porównać do chorągiewki na wietrze, która zmienia się w zależności od sytuacji i ukrywa przed innymi swoje prawdziwe opinie. Pragnie przywrócenia porządku, ale nie umie o to walczyć. Wydaje się być jednak emocjonalnie zaangażowany w tę kwestię. W finale, po śmierci Artura, daje się porwać Edkowi do tanga i w ten sposób milcząco przyzwala na to, by ten przejął władzę w jego własnym domu.

Dodaj komentarz