Wątek polityczny w Panu Tadeuszu

Autor: Marta Grandke

„Pan Tadeusz” to epopeja narodowa autorstwa Adama Mickiewicza, która po raz pierwszy została wydana w roku 1834. Opowiada ona historię dwóch litewskich rodów – Sopliców i Horeszków – oraz porusza wiele innych wątków. Akcja dzieła Mickiewicza osadzona jest w wyjątkowych i trudnych dla narodu czasach, jest to bowiem okres zaborów Polski, gdy została ona wymazana z map Europy, a Polakom odebrano ich tożsamość narodową. W związku z tym wątek polityczny jest w “Panu Tadeuszu” bardzo mocno rozwinięty i stanowi motywację do działania wielu postaci.

Głównym aspektem politycznego wątku w „Panu Tadeuszu” jest kwestia odzyskania niepodległości przez Polskę. Bohaterem, który najbardziej angażuje się w nią, jest Jacek Soplica, który pod przybranym imieniem księdza Robaka przygotowuje Litwę do wzniecenia powstania przeciwko Moskalom i mówi o nadejściu wojsk Napoleona. 

W politykę zaangażowanych jest także wiele innych postaci. Na przykład cały ród Sopliców ma w sobie wyjątkowo rozwinięty patriotyzm – ich salon zdobią narodowe pamiątki, każdy z nich angażuje się w lokalną politykę, a Tadeusz ostatecznie wstępuje do wojska. Dobrym patriotą jest także Żyd Jankiel, angażujący się w działania lokalnej społeczności. Widać więc, że w tym społeczeństwie polityka jest ważna, ale niekoniecznie jest to wybór bohaterów – los postawił ich bowiem w okrutnej sytuacji.

„Pan Tadeusz” był dziełem pisanym przez Mickiewicza właśnie na emigracji politycznej, nie mógł on bowiem wrócić do ojczyzny z powodu represji, jakie go tam czekały ze strony zaborcy. Wątek polityczny jego dzieła tworzony był więc z myślą o dawaniu innym i sobie nadziei na lepsze jutro, na uzyskanie wsparcia innych państw, a tym samym odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Miał on także być pamiątką wielkich bohaterów narodowych i zapisem polskiej historii i tradycji. Dzięki temu Mickiewicz miał nadzieję na upamiętnienie ich i sprawienie, że będą nadal trwały nawet w momencie, w którym zaborcy będą nadal próbowali pozbawić Polaków ich tożsamości narodowej – języka, tradycji czy kultury.

Wątek polityczny jest więc bardzo istotnym aspektem „Pana Tadeusza” i służy nie tylko osadzeniu akcji w konkretnym czasie, ale także miał nieść pocieszenie czytelnikom, zwłaszcza emigrantom.

Dodaj komentarz