Wesele jako dramat narodowy

Autor: Marta Grandke

„Wesele” to najprawdopodobniej najważniejsze dzieło, jakie wyszło spod pióra Stanisława Wyspiańskiego, czyli jednego z najbardziej znanych artystów Młodej Polski. Dramat ten inspirowany był prawdziwymi wydarzeniami, czyli ślubem Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną. Wydarzenie to było dla Wyspiańskiego pretekstem nie tylko do opisania tego wyjątkowego związku, ale także do ukazania przekroju całego ówczesnego społeczeństwa polskiego oraz konfliktów i napięć, jakie były w nim obecne. Dodatkowo Wyspiański poruszył także kwestię odzyskania przez Polskę niepodległości oraz organizacji kolejnego zrywu zbrojnego, który miałby tę wolność odzyskać. Między innymi ze względu na to powiedzieć można, że „Wesele” jest dramatem narodowym, czyli takim który dotyczy spraw konkretnego narodu.

Wyspiański widział problemy, jakie toczyły polskie społeczeństwo, mimo pozornego porozumienia, którego dowodem miał być ślub między chłopką a przedstawicielem inteligencji. Był to wynik popularnej w okresie Młodej Polski chłopomanii, czyli fascynacji, jaką artyści żywili do klasy ludowej. Jednak twórca dostrzegał, że jest to zainteresowanie powierzchowne, a między tymi dwiema grupami wciąż panowało napięcie, mające swoje źródło między innymi w poczuciu wyższości inteligencji oraz we wspomnieniach rabacji galicyjskiej. W ten sposób ukazane zostały podziały obecne w społeczeństwie, których nie dało się wymazać z dnia na dzień, przy pomocy jednego ślubu.

W „Weselu” pojawiają się liczne nawiązania do dawnych historii i znanych postaci z narodu polskiego. Oprócz wspomnianej rabacji galicyjskiej Wyspiański odwołuje się do czasów ostatnich Jagiellonów, konfederacji targowickiej czy nawet bitwy pod Grunwaldem. Wprowadza także wiele ważnych dla narodu postaci, takich jak Stańczyk, Wernyhora, Zawisza Czarny, ale także Jakub Szela czy hetman Branicki. Jest to kolejna cecha, która sprawia, że „Wesele” to dramat narodowy. Widma te ukazały się poszczególnym gościom weselnym, niosąc ze sobą przesłanie dla konkretnych grup społecznych, których wcielenie w życie miałoby się przyczynić do poprawy losu całego społeczeństwa.

Diagnozując problemy narodu polskiego, Wyspiański starał się także wskazać gdzie leży ich źródło i dlaczego od tak wielu lat tkwił on już w niewoli. Autor dostrzegał, jak bardzo podzielone jest społeczeństwo i że wiele grup społecznych ponad walkę i wolność przedkłada swój własny dobrobyt. Widział także dawne niesnaski oraz brak organizacji i dowództwa, przez które zorganizowanie kolejnego powstania, zwłaszcza zwycięskiego, okazywało się praktycznie niemożliwe. Inteligencja była bierna i pełna poczucia wyższości, z kolei chłopi mogliby walczyć, ale nie miał kto ich do tej walki poprowadzić. Na dodatek niektórzy z nich skupiali się na bogaceniu się, zamiast na tym, by wyzwolić swoją ojczyznę z niewoli, co symbolizowała w dramacie czapka z pawimi piórami.

„Wesele” jest więc prawdziwym dramatem narodowym, poruszającym ważne kwestie dla współczesnego autorowi społeczeństwa polskiego. Wyspiański starał się przekrojowo ukazać swoich rodaków, przedstawić problemy, jakie ich trapiły i poszukać ich źródeł oraz rozwiązań. W ten sposób chciał też zmotywować naród do walki o swoją niepodległość.

Dodaj komentarz