Najbardziej znane dzieło Stanisława Wyspiańskiego, czyli młodopolski dramat zatytułowany „Wesele”, po raz pierwszy wystawione zostało w teatrze w roku 1901. Jego akcja skupia się na wydarzeniach w trakcie wesela odbywającego się we wsi Bronowice. Odbywało się ono z okazji zaślubin krakowskiego poety z chłopką i odnosiło się do faktycznego małżeństwa Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną.
Stanisław Wyspiański umieścił w dramacie „Wesele” wiele postaci, reprezentujących różne grupy społeczne i profesje, dzięki czemu chciał ukazać i zdiagnozować stan polskiego społeczeństwa w tamtych czasach. Włodzimierz Tetmajer stał się inspiracją dla postaci Gospodarza.
„Wesele” było inspirowane prawdziwym wydarzeniem, jakim był ślub w Bronowicach krakowskiego poety, Lucjana Rydla, z chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną. Opisywane przez Wyspiańskiego wesele stało się dla niego podstawą do przedstawienia polskiego społeczeństwa z czasów mu współczesnych i do ukazania trapiących je problemów. Autor zaprezentował je, tworząc wiele postaci pochodzących z różnych grup społecznych i reprezentujących różne poglądy i profesje. Jedną z nich jest Panna Młoda.
W roku 1901 po raz pierwszy na deskach teatru wystawione zostało „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. To jego najsłynniejsza sztuka, która została zainspirowana prawdziwym wydarzeniem, jakie było wesele krakowskiego poety, Lucjana Rydla, z jego pochodzącą z chłopstwa narzeczoną, czyli Jadwigą Mikołajczykówną we wsi Bronowice.
Bolesław Prus stworzył „Lalkę” jako powieść realistyczną, dlatego więc naturalne jest, że wprawne oko czytelnika odnajdzie w niej faktyczne wydarzenia historyczne, jakie miały miejsce w opisywanych przez autora czasach.
Utylitaryzm to wywodzący się jeszcze z XVII wieku kierunek w etyce, który zakłada, że to, co pożyteczne, jest dobre, a pożyteczne z kolei jest to, co można określić jako użyteczne. Działania, które są więc rozpatrywane jako użyteczne, zarówno dla jednostki, jak i dla większej grupy społecznej.
Pozytywizm był epoką, w której szczególny nacisk kładziony był na kwestie związane z pracą. Najważniejszymi pojęciami, jakie łączą się z tymi czasami są więc takie terminy jak praca organiczna czy praca u podstaw. Motyw pracy pojawia się w wielu powieściach tego okresu, także w dziele Bolesława Prusa zatytułowanym „Lalka”.
W „Lalce” Bolesława Prusa można znaleźć wiele odniesień do popularnych za życia autorów myśli i prądów filozoficznych oraz naukowych. Jednym z nich był scjentyzm, popularny w czasach, w którym dominował pozytywizm.
W wieku XIX rozpoczął się proces emancypacji kobiet, co znalazło swoje odbicie w wielu dziełach literackich z tego okresu. Motyw ten pojawia się między innymi w twórczości Bolesława Prusa, na przykład w powieści „Lalka”.
W powieści „Rok 1984” George Orwell wykreował przerażającą wizję świata, w którym władzę przejęła totalitarna Partia i wprowadziła w państwie system autorytarny. Jej jedynym celem jest utrzymanie swoich rządów oraz podporządkowanie sobie każdego elementu życia wszystkich obywateli. W swoim dziele Orwell nie stworzył zbyt wielu bohaterów, jednak każdy z nich jest istotny dla fabuły i do oddania grozy sytuacji, w jakiej znaleźli się ludzie żyjący pod rządami Partii i Wielkiego Brata.
Powieść George’a Orwella pod tytułem „Rok 1984” zyskała rozgłos jako przerażająca wizja dystopijnej rzeczywistości, w której za władzę odpowiada totalitarny reżim, organizujący życie każdej jednostki. Orwell w swoim dziele opisał bohaterów, którzy zmagają się z tą sytuacją i próbują odmienić swój los, ale także stworzył postaci konformistów, starających się przypodobać władzy i wiernie wypełniających jej założenia. Takim bohaterem jest O’Brien, który wciągnął w pułapkę Winstona Smitha i Julię.
George Orwell jest pisarzem znanym z dystopijnej, totalitarnej wizji władzy, jaką wykreował w swojej powieści „Rok 1984”. Opisał on w niej realia życia jednostki w reżimie, który kontroluje każdy aspekt jej życia oraz próby odzyskania chociaż najmniejszego skrawka wolności, które są brutalnie tłamszone przez rządzącą Partię.