Konrad, Kordian, hrabia Henryk – trzy kreacje bohaterów romantycznych w twojej ocenie

Autor: Marta Grandke

Romantyzm to w Polsce epoka, w której autorzy niejednokrotnie próbowali kreować jednostki niejednoznaczne, postaci tajemnicze i skomplikowane, często wybitne i kreujące się na przywódców narodu. W tym przypadku często powiązane one były także z kwestią odzyskania przez Polskę niepodległości i walki z zaborcą. Autorzy tacy jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki czy Zygmunt Krasiński opisywali więc bojowników i buntowników, takich jak na przykład Konrad z „Dziadów”, Kordian z „Kordiana” czy też hrabia Henryk z „Nie-boskiej komedii”. Każda z tych kreacji miała podobne źródło, ale pojawiają się w nich też istotne różnice.

Konrad z „Dziadów” to prawdziwy bohater romantyczny. Indywidualista, geniusz i samotnik, określany jako jednostka wybitna, przeznaczona do wielkich rzeczy, prawdziwy patriota, próbujący wziąć na siebie cierpienie całego narodu, by uwolnić ojczyznę spod jarzma zaborów. Konrad stał się samozwańczym duchowym przewodnikiem narodu i cierpiał za niego. Konrad był też pyszny, stawiał się na równi z Bogiem, żądał od niego powierzenia mu opieki nad rzędem dusz i udzielenia odpowiedzi na trapiące go pytania. Pycha była czymś, co niemal zgubiło duszę Konrada. Przeszedł on także symboliczną, duchową przemianę i zmienił imię.

Kordian to postać, która początkowo także zdawała się realizacją bohatera romantycznego. Był bardzo młody, nieszczęśliwie zakochany, odczuwał egzystencjalną nudę i ból istnienia. Doświadczenia życiowe zmieniły jednak Kordiana całkowicie. Zrozumiał on, jaka jest prawdziwa natura świata i na szczycie Mont Blanc stał się patriotą i sformułował myśl winkelriedyzmu, według której Polska miała odzyskać swoją wolność, poświęcając się dla innych. Następnie Kordian przeszedł do działania, przystąpił do spisku i próbował zamordować cara, co mu się nie udało. Jego postać jest więc swoistą dekonstrukcją bohatera romantycznego i krytyką wizji Mickiewicza, czyli mesjanizmu,

Hrabia Henryk to postać, która odznacza się ogromnym egoizmem. Sądzi on, że jest poetą i by tworzyć, porzuca swoją młodą żonę i małego synka. Hrabia Henryk szybko orientuje się, że były to mrzonki i wraca do rodziny, jednak ona jest już zniszczona. To arystokrata, który uważa, że świat powinien zachować swój stary porządek, a nie ulegać rewolucjom, w czasie których biedniejsze klasy społeczne próbują wywalczyć choć odrobinę sprawiedliwości. Hrabia Henryk to bohater zapatrzony w siebie, ulegającym fałszywym wyobrażeniom na temat otaczającego go świata. Reprezentuje ludzi, którym odpowiada dawny porządek świata i którzy nie życzą sobie jego zmiany, czym reprezentuje samego Krasińskiego.

Wszystkie te kreacje bohaterów romantycznych pochodzą z tej samej epoki i powstawały pod wpływem podobnych wydarzeń historycznych. Jednak ostatecznie każdy z autorów przefiltrował je przez własną wrażliwość oraz światopogląd.

Dodaj komentarz