Walka dobra ze złem o duszę ludzką i władzę nad światem to jeden z najczęściej wykorzystywanych przez autorów motywów literackich. Jej opis często służy do prób zrozumienia i ustalenia, jaki z natury jest człowiek, dobry czy zły, który z tych pierwiastków osiąga w jego duszy i umyśle przewagę.
Trudno jest zrozumieć naturę człowieka. Jest ona bowiem pełna sprzeczności i zdarza się, że dana osoba może podejmować decyzje niezrozumiałe dla jej otoczenia. Niektórzy świadomie wybierają działania, które mogą im zaszkodzić, odrzucają okazje, jakie mogłyby zmienić ich życie, wchodzą w toksyczne związki lub podejmują decyzje sprzeczne z ich światopoglądem.
Człowiek jest jednostką uwikłaną w bardzo wiele zobowiązań, konieczności, zwyczajów i często zmuszony jest podejmować się działań, które nie wypływają prosto z jego serca. Tymczasem podążanie za jego głosem wydaje się być niezbędne, by móc żyć w pełnej zgodzie ze sobą.
Problematyka upadku wartości moralnych jest zagadnieniem, które towarzyszy ludzkości od początku historii jej istnienia, od kiedy tylko ukształtowały się systemy i przekonania, którymi człowiek kieruje się w swoim życiu. Najczęściej łączy się to z pokoleniowym buntem przeciwko zastanej rzeczywistości, młodzi buntują się przeciwko starszym, żądając rozluźnienia obyczajów i więcej swobody.
W teorii literatury znane jest pojęcie ukrywające się pod hasłem intertekstualności. Oznacza ono, że dzieła nie istnieją w próżni, tylko nawiązują do siebie wzajemnie, a czytelnik może te odniesienia i inspiracje tropić w trakcie lektury. Jest to znana praktyka autorów.
W stosunku do doświadczającego go losu człowiek podchodzi na różne sposoby. Niektórzy szukają wsparcia i pomocy bliskich, licząc, że wspólnie uda im się pokonać nawet największe trudności. Inni z kolei decydują się na przyjęcie postawy samotnika, który nieustannie zmaga się z losem i poszukuje swojej drogi życiowej.
Ludzie zachowują się w życiu na różne sposoby i przyjmują różnego rodzaju postawy, przy pomocy których radzą sobie z otaczającą ich rzeczywistością. Czasami stają się nieprzejednanymi racjonalistami, którzy kierują się w życiu wyłącznie rozsądkiem.
W literaturze często można znaleźć motywy poświęcone ludzkim stanom emocjonalnym. Jednym z nich jest tak zwana melancholia, której różne postaci można znaleźć na kartach dzieł literackich. Kryje się ona pod wieloma nazwami, na przykład niechęci do życia, bólu egzystencjalnego czy nawet zwyczajnej nudy, jaka pojawia się w życiu niektórych osób.
Nie od dziś wiadomo, że podziały klasowe w społeczeństwie przyczyniają się do wielu napięć i konfliktów. Mogą one być nawet powodem powstań, rewolucji i zbrojnych czynów, których celem jest uzyskanie wolności oraz przywilejów przez ubogie masy, uciskane przez uprzywilejowane klasy, takie jak arystokracja czy bogaci kapitaliści.
W trakcie swojego życia człowiek spotyka się z wieloma sytuacjami granicznymi, które stają się dla niego źródłem skrajnych doświadczeń, zmieniających całego jego spojrzenie na świat. Taką sytuacją może być na przykład wojna czy rewolucja, pokazujące ludziom pełnię okrucieństwa, na jakie stać inne osoby.
