Mówi się, że zemsta najlepiej smakuje na zimno. Jest ona reakcją na doznane krzywdy, upokorzenia i zbrodnie. Ludzie dokonują jej pod wpływem silnych emocji lub z wyrachowaniem odkładają w czasie, by jak najlepiej przygotować zemstę i by była ona jak najbardziej bolesna.
Człowiek znany jest z tego, że często snuje marzenia, które swoim rozmachem przewyższają rzeczywistość. Tworzy w nich imponujące budowle, snuje niezwykłe plany, wybiega myślami na przód i idealizuje pewne aspekty swojego życia. Tak kruche, delikatne i często naprawdę ambitne marzenia trudno jest spełnić.
Dla pożądających władzy nie istnieje droga pośrednia między szczytem a przepaścią – rzekł Tacyt, wybitny rzymski historyk. Jego słowa mają w sobie sporo prawdy, ponieważ próby zdobycia władzy często są grą o najwyższą stawkę, w której można stracić wszystko. Udowadniają to losy licznych postaci literackich. Przykłady takich historii można znaleźć między innymi w „Makbecie” Williama Szekspira, „Balladynie” Juliusza Słowackiego czy w „Nie-boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego.
Społeczeństwo funkcjonuje w spokoju i rozwija się głównie dzięki zachowaniu porządku, a zawdzięcza to ustalonym normom społecznym. Większość osób każdego dnia stosuje się do nich, dzięki czemu wszyscy wiedzą, czego mogą się po innych spodziewać. Porządek społeczny ma różne źródła, może się na przykład wywodzić z założeń konkretnej religii i jest on także zazwyczaj regulowany prawem. Zdarzają się jednak wypadki podjęcia buntu przeciwko społecznym regułom.
W Polsce przez bardzo długi czas istniał podział społeczeństwa na klasy. Najbardziej uprzywilejowaną i bogatą grupą była w tamtych czasach arystokracja. Jej obraz zachował się w wielu dziełach literackich, w których autorzy próbowali uchwycić ducha swoich czasów oraz oddać charakter poszczególnych klas społecznych.
Romantyzm to w Polsce epoka, w której autorzy niejednokrotnie próbowali kreować jednostki niejednoznaczne, postaci tajemnicze i skomplikowane, często wybitne i kreujące się na przywódców narodu. W tym przypadku często powiązane one były także z kwestią odzyskania przez Polskę niepodległości i walki z zaborcą.
Jednym z najczęściej wybieranych źródeł motywów literackich jest Biblia i odniesienia do niej. Jest ona jednym z najważniejszych tekstów zachodniej kultury. Autorzy chętnie czerpią z jej tradycji, sięgają do archetypów, które ona oferuje i korzystają z czytelnego i rozpoznawanego przez czytelników kodu i nawiązań doskonale im znanych.
Trudno jest zrozumieć naturę człowieka. Jest ona bowiem pełna sprzeczności i zdarza się, że dana osoba może podejmować decyzje niezrozumiałe dla jej otoczenia. Niektórzy świadomie wybierają działania, które mogą im zaszkodzić, odrzucają okazje, jakie mogłyby zmienić ich życie, wchodzą w toksyczne związki lub podejmują decyzje sprzeczne z ich światopoglądem.
Człowiek jest jednostką uwikłaną w bardzo wiele zobowiązań, konieczności, zwyczajów i często zmuszony jest podejmować się działań, które nie wypływają prosto z jego serca. Tymczasem podążanie za jego głosem wydaje się być niezbędne, by móc żyć w pełnej zgodzie ze sobą.
Problematyka upadku wartości moralnych jest zagadnieniem, które towarzyszy ludzkości od początku historii jej istnienia, od kiedy tylko ukształtowały się systemy i przekonania, którymi człowiek kieruje się w swoim życiu. Najczęściej łączy się to z pokoleniowym buntem przeciwko zastanej rzeczywistości, młodzi buntują się przeciwko starszym, żądając rozluźnienia obyczajów i więcej swobody.
W teorii literatury znane jest pojęcie ukrywające się pod hasłem intertekstualności. Oznacza ono, że dzieła nie istnieją w próżni, tylko nawiązują do siebie wzajemnie, a czytelnik może te odniesienia i inspiracje tropić w trakcie lektury. Jest to znana praktyka autorów.
W stosunku do doświadczającego go losu człowiek podchodzi na różne sposoby. Niektórzy szukają wsparcia i pomocy bliskich, licząc, że wspólnie uda im się pokonać nawet największe trudności. Inni z kolei decydują się na przyjęcie postawy samotnika, który nieustannie zmaga się z losem i poszukuje swojej drogi życiowej.