Cechy dramatu Wyspiańskiego na przykładzie Wesela

Autor: Marta Grandke

Nazwisko Stanisława Wyspiańskiego nieodmiennie kojarzone jest z jego dramatem zatytułowanym „Wesele”. Powstał on w czasach Młodej Polski, odnaleźć więc w nim można wiele cech charakterystycznych dla tego okresu. „Wesele” nazywane bywa wręcz dramatem modernistycznym, spełnia bowiem szereg warunków, które swoje źródło mają w sposobie postrzegania sztuki, jaki był wyróżniający dla artystów epoki Młodej Polski.

Dramat modernistyczny duży nacisk kładł na symboliczną warstwę utworu i na znaczenia ukryte przed widzem na pierwszy rzut oka. Są one równie ważne, co dosłowne odczytanie treści utworu. Wyspiański ukrywał symbolizm w przedmiotach, w postaciach oraz w sytuacjach. Doskonałym przykładem jest chocholi taniec, złoty róg czy zjawy obecne na weselu. W ten sposób Wyspiański zamienił opowieść o weselu w historię, w której celnie wskazywał i punktował problemy społeczne i polityczne swojej ojczyzny.

Kolejną ważną cechą było korzystanie i inspirowanie się ludowością. Wyspiański zamieścił wiele elementów związanych z nią, a duża część wykreowanych postaci jest pochodzenia chłopskiego. Ma to związek z ludomanią, bardzo popularną w czasach Młodej Polski. Owładnęła ona wieloma twórcami, czego przykładem są śluby przedstawicieli inteligencji krakowskiej z chłopkami. Ludowość ta zdawała się być często jedynie powierzchowna – w dramacie Pan Młody nie jest w stanie porozumieć się ze swoją żoną, mimo deklarowanego zachwytu dla chłopskiej obyczajowości.

Wyspiański sięgnął też po dramat narodowy, który objawiał się w wielu patriotycznych wątkach, poruszanych przez autora. Miało to związek z oczekiwaniem na wybuch kolejnego powstania, które miało przynieść Polsce wyzwolenie spod zaborów. Wyspiański sprawił, że bohaterowie jego dzieła byli patriotami, nie potrafili jednak przekuć swoich uczuć w czyn. Kwestia suwerenności Polski jest jednym z głównych wątków „Wesela”. Wyspiański opisał społeczeństwo pogrążone w marazmie i dekadentyzmie, niezdolne do zorganizowania zrywu zbrojnego.

Jak widać, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego przejawia wiele cech dramatu modernistycznego – ukryty jest w nim symbolizm, poruszone zostały wątki narodowościowe i dotyczące niepodległości, istotna jest także kwestia ludowości, tak często podejmowana w dziełach epoki Młodej Polski. Widoczne są w nim także nawiązania do epoki, która inspirowała w czasach Wyspiańskiego wielu artystów, czyli do romantyzmu, podejmującego podobne zagadnienia i kwestie.

Dodaj komentarz