Kordian – bohater czy szaleniec? Rozprawka

Autor: Marta Grandke

Juliusz Słowacki to jeden z najbardziej znanych polskich twórców epoki romantyzmu, a jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest dramat zatytułowany „Kordian”. Słowacki podnosi w nim kwestie popularne w jego czasach i znaczące dla okresu, w jakim żył, między innymi odzyskanie niepodległości przez Polskę cierpiącą pod zaborami czy też powody klęski powstania listopadowego. Poeta opisał także postać tytułowego Kordiana, który jest postacią charakterystyczną dla romantyzmu i zmagającą się z trudnościami, jakie przeżywali ludzie w tamtych czasach. Bohater na kartach dramatu przechodzi ogromną przemianę wewnętrzną i stara się walczyć o swoje ideały. Wiele osób nazywa go bohaterem, jednak po bliższym przyjrzeniu się mu okazuje się być raczej szaleńcem, niepoprawnym idealistą, którego plany nie przetrwały starcia z rzeczywistością. 

Kordian na początku dramatu jest piętnastoletnim chłopcem, który zmaga się ze stratą przyjaciela, który popełnił samobójstwo. Kocha także starszą od siebie Laurę, ale ta odrzuca jego zaloty. Kordian cierpi z powodu Weltschmerzu, nie wie, jaki ma cel w życiu, odczuwa egzystencjalną nudę i pustkę. Wszystkie te wydarzenia ostatecznie popychają go do próby samobójczej. Po wyzdrowieniu Kordian udaje się w podróż po Europie, gdzie stopniowo świat odsłania przed nim swoje prawdziwe oblicze. Ludzie poszukują tylko i wyłącznie zysku, a nie prawdziwych uczuć, nawet papież przestaje być autorytetem moralnym i kieruje się swoją wygodą. Poezja z kolei fałszuje obraz rzeczywistości. Kordian ostatecznie kształtuje swój światopogląd na górze Mont Blanc, gdzie staje się prawdziwym patriotą i formułuje ideę winkelriedyzmu. Zgodnie z nią chce aktywnie walczyć o wolność Polski i wie, że będzie to wymagało poświęcenia oraz ofiary. Kordian wraca do Polski, gdzie dołącza do spisku wymierzonego w cara. Namawia innych do zamordowania go, ale starsi spiskowcy nie akceptują takiego rozwiązania. Kordian decyduje się więc sam wypełnić tę misję. Udaje się więc do sypialni władcy, ale ostatecznie pada przed nią zemdlony. Jest to efekt presji, z jaką wiązało się to zadanie oraz wyrzutów sumienia, jakie dopadły bohatera w związku z morderstwem. Kordian zostaje aresztowany i skazany na wyrok śmierci w związku ze swoimi czynami.

Kordian jest raczej szaleńcem niż bohaterem, ponieważ próbował on działać za wszelką cenę, bez zastanowienia się, jakie konsekwencje mogą mieć jego czyny. Nie widział tego, że zamordowanie cara przyniosłoby jedynie powierzchowne zmiany w sytuacji Polski, a za to miałoby katastrofalne skutki dla zaangażowanych w to osób. Kordian mógł lepiej spożytkować swoje siły i zaangażowanie. Oprócz tego szaleństwem była wiara, że samodzielnie jest w stanie podołać takiemu zadaniu, jak zabicie samego cara Mikołaja I. Było to aż nadto nawet dla dużej grupy zaangażowanych i wierzących w swój cel ludzi.

Dodaj komentarz