Każdy wybór ma swoje konsekwencje, o czym przekonują się w pewnym momencie swojego życia wszyscy. Czasami są to konsekwencje dobre, a czasami potrafią złamać człowieka i zniszczyć jego życie. Zdarza się, że człowiek podejmuje daną decyzję, będąc w pełni świadomym, co go czeka, a innym razem pozornie błahe wybory przynoszą ze sobą skutki, których nikt nie był w stanie sobie wyobrazić. Ludzie podejmują wybory życiowe zazwyczaj kierując się szeroko rozumianymi pojęciami dobra i zła oraz próbując dzięki temu zyskać jak najwięcej korzyści. Konsekwencje ludzkich wyborów życiowych ukazane są w takich dziełach literackich jak „Balladyna” Juliusza Słowackiego, „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza czy „Lalka” Bolesława Prusa.
W dramacie „Balladyna” czytelnik jest świadkiem dramatycznych wyborów życiowych głównej bohaterki. Balladyna tak bardzo pragnęła bogactwa i władzy, że zdecydowała się zamordować własną siostrę, która mogła jej stać na drodze od nich. Konsekwencją tego wyboru Balladyny był jej upadek moralny, bohaterka bowiem od tego momentu zaczęła popełniać jeszcze więcej zbrodni. Wypędziła własną matkę, przyczyniła się do śmierci swojego męża oraz otruła swojego kochanka, Fon Kostryna. Balladyna dokonała wyboru i stała się morderczynią, bez wahania usuwając ludzi, którzy stali jej na drodze do władzy. Miało to swoje konsekwencje – jako królowa Balladyna wydała na siebie potrójny wyrok śmierci, który natychmiast został wykonany przez siłę wyższą i kobietę poraził piorun. Decyzje Balladyny zaprowadziły ją do upadku i śmierci. Losy Balladyny pokazują, jakie konsekwencje ma chciwość i nienasycenie – gdyby bohaterka zadowoliła się tym, co miała, zapewne nie doszłoby do wielu nieszczęść.
W epopei „Pan Tadeusz” wyboru dokonuje Jacek Soplica. Bohater mimo miłości do Ewy, córki Stolnika Horeszki, nie zdołał wyrazić swoich uczuć przed jej ojcem i musiał przełknąć gorycz miłosnego zawodu. Wzbudziło to w Jacku gniew, który pielęgnował w sobie przez lata. Gdy ujrzał, że Moskale atakują zamek jego wroga, to bez namysłu ruszył tam. Decyzja ta przypieczętowała los, w trakcie starcia Soplica przypadkiem zamordował Stolnika. W związku z tym musiał uchodzić z kraju, porzucając tym samym jedynego syna. W wyniku swoich czynów Jacek większość swojego życia spędził na emigracji, daleko od rodziny, zmienił także imię i przybrał tożsamość księdza Robaka. Zmuszony był do odpokutowania swoich grzechów, czemu poświęcił właściwie większość swojego życia. Gdyby nie decyzja o dołączeniu do ataku Moskali, jego losy mogłyby wyglądać zupełnie inaczej, a co za tym idzie także losy jego bliskich, na przykład syna, Tadeusza.
„Lalka” to powieść ukazująca między innymi nieszczęśliwą miłość Stanisława Wokulskiego do Izabeli Łęckiej. Trwanie w tej relacji było jednak swoistym wyborem Wokulskiego, który nie potrafił lub nie chciał odciąć się od Łęckiej, mimo iż przysparzała mu wielu cierpień. Dodatkowo Wokulski poznał także doskonałą kandydatkę na żonę, jaką była Helena Stawska, jednak nie wybrał jej, tylko wciąż liczył, że uda mu się zdobyć serce Izabeli. Decyzja Wokulskiego doprowadziła do tego, że ostatecznie zaręczył się z Łęcką, ale szybko przekonał się, że nie była mu wierna. Próbował przez to odebrać swoje życie. Gdyby zdecydował się na małżeństwo ze Stawską, zapewne prowadziłby szczęśliwe życie rodzinne, jednak konsekwentnie trwał w swojej miłości do Łęckiej, co ostatecznie złamało go. Wokulski był świadom tego, że jego wybranka go nie kocha, ale nie odwiodło go to od prób ożenienia się z nią.