W pozytywistycznej powieści „Lalka” autorstwa Bolesława Prusa ukazanych zostało wielu przedstawicieli arystokracji, często w bardzo krytyczny sposób. Wśród nich istotnymi bohaterami był baron i baronowa Krzeszowscy. Byli oni wciąż skłóconym małżeństwem, które nie mieszkało już nawet razem. Wcześniej mocno doświadczyła ich śmierć córki.
Charakterystyka baronostwa Krzeszowskich
Baronostwo Krzeszowscy to bardzo nieszczęśliwe małżeństwo, które nie potrafi się ze sobą porozumieć.
Baronowa Krzeszowska
Baronowa Krzeszowska nie wywodziła się z tych samych środowisk co jej mąż, przez co nie była akceptowana przez rodzinę. Byli jednak oni na tyle zamożni, że krewni często zapożyczali się u nich. Nie widać jednak wpływu bogactwa na baronową, która nosi się skromnie, a od śmierci córki nie zdejmuje żałoby. Było to dla niej niezwykle traumatyczne wydarzenie, które wpłynęło na resztę jej życia. Całe dnie spędza ona od tego czasu w pokoju córki. Małżeństwo ma mieszkanie w kamienicy Łęckich, kupionej przez Wokulskiego. Baronowa zaniedbała siebie i mieszkanie, czasami nic nie je przez kilka dni z rzędu. To kłótliwa kobieta, oskarżająca innych o czyny, których nie popełnili. W ten sposób wdała się z panią Stawską w konflikt i proces o kradzież lalki jej córki, do której tak naprawdę nie doszło. W głębi duszy baronowa jest po prostu też bardzo nieszczęśliwą osobą.
Baron Krzeszowski
Baron Krzeszowski jest człowiekiem uzależnionym od hazardu. Nie mieszka on ze swoją żoną, spędza czas na graniu w karty czy na wyścigach konnych. Baron ceni sobie swoje pochodzenie, jest dumnym arystokratą. To także kobieciarz, nie dochowuje on wierności żonie. Baron gardzi ludźmi gorzej urodzonymi, potrafi jednak w razie potrzeby zachować się honorowo, jak miało to miejsce w przypadku pojedynku z Wokulskim. Baron ceni sobie tylko pieniądze – dopiero, gdy kończy mu się majątek, decyduje się wrócić do swojej żony. W towarzystwie mówi się o nim jak o dziwaku, człowieku ekscentrycznym. Przyczyniają się do tego takie sytuacje jak ta, gdy po przegranym pojedynku baron wysłał swój ząb Izabeli Łęckiej.
Baronostwo Krzeszowscy to ludzie w głębi duszy nieszczęśliwi, uwikłani w niechciane układy. Przeżyli oni tragiczne chwile, gdy zmarła ich córka, co nieodwracalnie wpłynęło na ich życie. Nie darzą się oni miłością, a ich małżeństwo w zasadzie nie powinno dalej trwać. Spędzają czas osobno, nie łączy ich bowiem ze sobą nic. Każde z nich na swój sposób próbuje sobie poradzić w życiu.