„Lalka” Bolesława Prusa to powieść pochodząca z czasów pozytywizmu. Nie zabrakło w niej jednak prób rozliczenia się ze wcześniejszą epoka, jaką był romantyzm. Prus przybliżył swoim czytelnikom to, jak w jego czasach postrzegano ideały wówczas popularne i głoszone przez takich autorów jak Adam Mickiewicz. Jednym z najważniejszych bohaterów jego dzieła jest Ignacy Rzecki – stary subiekt, opisywany jako ostatni z romantyków. Rzecki jest postacią, która przez całe życie była przywiązana do ideałów romantyzmu, jednak na starość doświadczył ich zmierzchu oraz poczucia osamotnienia w związku ze swoimi poglądami. Był również rozczarowany rzeczywistością, w której przyszło mu żyć.
W młodości Ignacy Rzecki kierował się ideałami, jakie były popularne w czasach romantyzmu. Oznaczało to między innymi uwielbienie w stosunku do Napoleona, które bohaterowi wpoił jeszcze jego ojciec czy gotowość do zbrojnej walki o wolność. W związku z tym Rzecki wraz z przyjacielem brał udział w Wiośnie Ludów. Jednak w czasie trwania akcji „Lalki” niewiele osób jest jeszcze przywiązanych do dawnych tradycji. Społeczeństwo żyje już ideałami nowej epoki, jaką jest pozytywizm oraz wyznaje przywiązanie do nauki i związanych z nią nadziei na rozwój i zmiany społeczne.
Stary subiekt jednak wciąż jest wierny romantycznym nadziejom. Sprawia to jednak, że Rzecki staje się praktycznie ich więźniem i grzęźnie w swoich przyzwyczajeniach. Prowadzi on bardzo uporządkowane życie, w którym nic się nie zmienia już od wielu lat. Najważniejszą rolę w życiu Ignacego pełni jego praca zawodowa w sklepie galanteryjnym. Rzecki poświęca się jej w całości i nie ma praktycznie niczego innego w życiu. Ma to związek z tym, że romantyzm wpoił mu pewien idealizm, dlatego subiekt jest nawet gotów pracować za darmo, dla idei.
Autor opisuje Rzeckiego jako romantycznego, naiwnego marzyciela, który wciąż żyje przeszłością. Nie potrafi on się odnaleźć w kapitalistycznej rzeczywistości, w której liczy się przede wszystkim zysk oraz użyteczność. Brutalne zderzenie z taką codziennością sprawia, że Rzecki przeżywa rozczarowanie swoimi ideałami. Charakter bohatera, który został ukształtowany w młodości przez jego ojca, gorliwego wyznawcę Napoleona, nie przystaje do współczesności, której dożył. Pozostaje mu więc tkwienie w dawnych marzeniach i wspomnieniach, w których romantyzm wciąż ma się dobrze i jeszcze nie zawiódł swoich entuzjastów.
Poglądy Rzeckiego są już przestarzałe. Społeczeństwo nie marzy już o niepodległości, którą można odzyskać kolejnym, narodowym powstaniem. Romantyczne porywy serca nie są już w modzie, liczy się przede wszystkim interes, nauka i rozwój. Wiele osób odchodzi od ideału miłości romantycznej na rzecz korzystnych małżeństw zawieranych dla pomnożenia majątku. Rzecki nie odnajduje się niestety w takim podejściu, co skutkuje jego rozgoryczeniem.
Stary subiekt, Ignacy Rzecki, jest wciąż wierny ideałom swojej młodości, która przypadła na czasy romantyzmu. Jednak świat wokół niego się zmienił, a romantyzm przeminął, ustępując miejsca pozytywizmowi. Rzecki wciąż żyje jednak przeszłością, a konfrontacja z rzeczywistością jest dla niego bolesna i przynosi mu jedynie rozczarowanie. Gdy odchodzi na zawał serca, to doktor Szuman stwierdza, że umarł ostatni romantyk.